Üstün İnanç Vefat Etti

12 Şubat 2024 ASANATLAR 4,429 KEZ OKUNDU

Sanat Dünyasının

Başı Sağolsun

Yazar, Tiyatro ve

Sinema Sanatçısı

Üstün İnanç

Vefat Etti

Yazar, senarist, tiyatro ve sinema sanatçısı Üstün İnanç, 87 yaşında vefat etti

Üstün İnanç, sabah saatlerinde tedavi gördüğü hastanede vefat etti.

İnanç'ın oğlu Ertuğrul İnanç, babasının İstanbul'daki Özel Florya Hastanesi'nde vefat ettiğini belirterek, "Nur içinde yatsın. Güzel bir hayat yaşadı. Nispeten sıkıntısız bir ölümle aramızdan ayrıldı." dedi.

İnanç, yarın ikindi vakti Fatih Camii'nde kılınacak cenaze namazının ardından, Eyüp Sultan'daki aile mezarlığına defnedilecek.

Üstün İnanç; 6 Ocak 1937’de İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Nahiye Müdürü olan babası Hasan Fehmi Bey’in görevi dolayısıyla bulunduğu İzmir’in Kirazlı ilçesinde tamamladı. İstanbul Erkek Lisesi’nden sonra girdiği Basın Yayın ve Gazetecilik Yüksek Okulu’ndan mezun oldu.

Çok sayıda dergide yazan İnanç’ın, ilk yazıları Yelken, Durum, Sanatkâr ve Büyük Doğu dergilerinde yayımlandı. 1956 yılında Tercüman gazetesinde stajyer muhabir olarak çalışmaya başladı. Bâbıâli’de Sabah, Bugün, Hergün, Son Havadis, Tercüman, Yeni İstanbul gazetelerinde çalıştı. Babıâli’de Sabah gazetesi ile diğer birçok gazetede üst düzey yöneticilik yaptı ve fıkra muharriri olarak okuyucularına hitap etti. Çağrı Reklam Ajansı’nı kurdu ve Genel Müdürü oldu.

Üstün İnanç, ilerleyen yıllarda tiyatro ve sinema eserlerine de yöneldi. Sinema dünyasına yönetmen Erdoğan Tokatlı’nın asistanlığını yaparak adım attı ve Son Kuşlar filminin senaryo grubunda yer aldı. 1977 yılında MTTB’de Milli Sinema Açık Oturumu’nu yönetti. Bu önemli toplantıya o dönemin sinema ustalarından Halit Refiğ, Salih Diriklik, Metin Erksan, Atıf Yılmaz, Yücel Çakmaklı ve Ayşe Şasa konuşmacı olarak katıldı.

Meşhur Marmara Kıraathanesi’nin en sıkı müdavimlerindendi. Edebiyat ve sinema dünyasından Kemal Tahir, Tarık Buğra, Metin Erksan, Ayşe Şasa, Halit Refiğ, Atıf Yılmaz, Yücel Çakmaklı ile dostluğu vardı. Kendisini “Büyük Doğucu” olarak kabul eden İnanç, Necip Fazıl Kısakürek’in yakınında bulundu, onunla sık sık görüştü. Necip Fazıl Kısakürek’in eseri Sultan Abdülhamid Han’a prolog yazdı. Eser, 1967-1969 yılları arasında Türkiye’nin birçok şehrinde ve ilçesinde 519 defa sahnelendi. Ergun Göze’nin kaleme aldığı Çar Tabancası’nda ‘Çar’ rolünü oynadı. Yalçın Akçay’ın yönettiği oyunda başrolde Şeyh Şâmil’i Abdullah Kars temsil ediyordu. Oyun Anadolu’da turneye çıktı, birçok yerde ilgiyle seyredildi.

Üstün İnanç, ilk ve kendisi için manevi değeri yüksek olan romanı Yalnız Değilsiniz’i senaryoya dönüştürdü. Mesut Uçakan’ın yönettiği film, o günün şartları ve Türkiye’sinde büyük ilgi topladı. “Kanayan Yara Bosna” filminin senaryosunu yazdı; bir dönem TGRT’de dramaturg olarak çalıştı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Gösteri Sanatları Merkezi kuruculuğunu ve müdürlüğünü yapan Üstün İnanç, ‘oyunculuk’ ve ‘tiyatro yazarlığı’ bölümlerinde hocalık yaptı ve genç tiyatrocuları yetiştirdi. İstanbul Şehir Tiyatroları Repertuar Kurulu üyesiydi.

İnanç’ın Makedonya Gamzesi romanı 2018 yılında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları tarafından hazırlanıp, Tarık Şerbetçioğlu yönetiminde tiyatro severlerle buluştu. Özge Ökten'in oyunlaştırıp dramaturjisini yaptığı Makedonya Gamzesi’nin müziklerinde Deniz Noyan imzası bulunuyor.

Dönemin siyasi ve sosyal şartlarını o zamanların İstanbul'unu, sokaklarıyla, insanları ve yaşam koşullarıyla gerçekçi bir biçimde gözler önüne seren, Batılılaşma yolundaki Osmanlı, II. Abdülhamit Han’ın son dönemleri ile İttihat Terakki’yi, mesleğine âşık bir asker olan Binbaşı Fehmi Aksaray’ın gözünden anlatan Makedonya Gamzesi oyunu tiyatro severlerin büyük ilgisini gördü.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen ve Harun Yöndem’in takdim ettiği “Zamanın Ruhu” başlıklı aylık kültür sohbetleri uzun yıllar Ali Emiri Efendi Kültür Merkezi’nde yüksek katılım ve beğeniyle gerçekleştirildi. 2011 ESKADER Üstün Hizmet Ödülü, 2012 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü, 2013 Türkiye Yazarlar Birliği Necip Fazıl Kısakürek Ödülü ve TBMM Kültüre Hizmet Ödülü verildi.

Eserlerinde yaşadığı dönemi, sosyolojik zeminde, psikolojik analizler, mekân, çevre tasvirlerinden lezzet kültürüne kadar zenginleştirerek sundu.

Eserleri

Oyun

Kurt Kapanı

İlk Kurşun

Sultan Abdülhamit (Necip Fazıl Kısakürek’in aynı adlı tiyatro eserine prolog)

Roman

Yalnız Değilsiniz (1988)

İnsanlar Böyledir (1988, 2003)

Ayıp Uşakları (1989)

Bir Kimlik Lütfen (1994, 2017)

Makedonya Gamzesi – Osmanlının Çıkamadığı Jön-Türk Tüneli (2004, 2017)