Tunus’ta Bir Osmanlı Mirası Karagöz Oyunu

Tunus'ta Bir
Osmanlı Mirası
Karagöz Oyunu
 
Osmanlıların 16. yüzyılda Tunus'a getirdiği Karagöz oyunu zamana karşı ayakta kalma mücadelesi veriyor.
 
Tunus'ta Osmanlı devletinden kalan bir kültürel miras olan Karagöz oyunu zamana karşı direniyor.
 
Başkent Tunus'un tarih kokan eski sokaklarında sergilenen 3 boyutlu kuklalar, Karagöz oyununda kullanılan 2 boyutlu kuklaların bozulmuş halini temsil ediyor.
 
Tunus Gölge Oyunları Ulusal Merkezi uzmanlarından Muhammed el-Beşir Cellad, Karagöz'ü Tunus'a 16. yüzyılda Osmanlıların getirdiğini ve ilk önce başkentin merkezindeki Halfavin Mahallesi'nde oynanmaya başladığını anlattı.
 
Cellad, o dönemler Halfavin'deki satıcı ve çalışanların gün sonunda yorgunluklarını özellikle akşamları oynanan Karagöz'le attıklarını anlattı. Işık yansıtılmış perde arkasında kuklalarla oynatılan oyunun 10-15 dakika sürdüğünü söyledi.
 
Cellad, zamanla Karagöz oyununun gelişerek eski mahallelerin dışına çıktığını söyledi. Oyun; sosyal, siyasi ve kültürel konuları eleştirel bir bakış açısıyla işlemeye başladı dedi.
 
Karagöz'ün Türkiye'deki şekli muhafaza edildi
 
Cellad, Tunus'un giysileri, renkleri ve süslemeleriyle Karagöz'ün iki boyutlu yassı ve şeffaf kuklalarının Türkiye'deki şeklini muhafaza ettiğini belirtti. Cellad, bununla birlikte bugün sanat çevrelerince bu oyunda kullanılan kuklaların 3 boyutlu hale getirildiğini söyledi. Bunun da Karagöz oyununu yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bıraktığını dile getirdi.
 
Cellad, "Gölge oyunuyla artık çok az kişi ilgileniyor." dedi.  Kendisinin bu sanata ilgi duyan biri olarak Medenin kentinde "Işığı Nasıl Sevmem" isimli bir tiyatro oyunu sergilediğini anlattı. Burada Karagöz tiplemelerini kullandığını söyledi.
 
Cellad, Karagöz oyunundaki iki boyutlu yassı kuklaların maliyetinin yüksek olduğunu anlattı. Bunun nedeni; yapımında keçi derisi ve pahalı süsleme malzemeleri kullanılması ve yapımının 3-4 gün sürmesidir, dedi. 3 boyutlu kuklaların bu sebeple yaygınlık kazandığını söyledi.
 
Karagöz kuklaları süs eşyasına dönüştü
 
Cellad, Gölge Oyunları Ulusal Merkezi olarak bu sanatı, evlerde kullanılan süs unsuru olmaktan çıkartıp tiyatro enstitülerine ve sanat atölyelerine sokarak yaşatmaya çalıştıklarını kaydetti.
 
Eski kentte bir dükkân sahibi olan Muhammed Riyad bin Gırbal ise Karagöz kuklalarının artık sahnelerden çekilip Tunusluların evlerini süsleyen ve turistlerin ilgi duyduğu birer meta haline geldiğine dikkati çekti.
 
 

BIR YORUM YAZIN

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir