Yücel Çakmaklı Vefat Yıldönümünde Anıldı

Yücel Çakmaklı Vefat Yıldönümünde AnıldıMilli Sinemanın Öncüsü
Yücel Çakmaklı
Vefat Yıldönümünde
Anıldı
 
Yücel Çakmaklı Vefat Yıldönümünde AnıldıTürk sinemasında "milli ve manevi değerleri sinemaya aktarma" çabası ile öne çıkan isimlerden biri olan yapımcı, yönetmen ve senarist Yücel Çakmaklı, vefatının 8. yılında anıldı.
 
Yücel Çakmaklı; Afyonkarahisar'ın Bolvadin ilçesinde 1937'de dünyaya geldi.
 
İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü'nden 1959'da mezun olan usta isim, okulun ardından Türk-İslam kültürüne ilişkin okumalara ağırlık verdi.
 
Yücel Çakmaklı Vefat Yıldönümünde AnıldıYücel Çakmaklı, Yeni İstanbul gazetesinde haftalık sanat ekinde Tarık Buğra'nın yönettiği sayfada sinema yazıları yazmaya başladı. Aynı zamanda Erman Film Stüdyoları'nda da yönetmen yardımcısı olarak çalıştı.
 
Aralarında Osman Seden, Orhan Aksoy ve Arşevir Alınak'ın da bulunduğu dönemin ünlü yönetmenlerine asistanlık yaptı. Çakmaklı, 1968'e kadar 50 filmde görev aldı.
 
"Milli sinema" akımının ilk isimlerinden biri olarak bu yönde çektiği filmlerle dikkatleri üzerine çekti. Çakmaklı, hayatı boyunca pek çok ilke imza atmasının yanı sıra farklı konuları filmlerinde işledi.
 
Yücel Çakmaklı Vefat Yıldönümünde AnıldıTürk gelenekleriyle barışık işler yapmayı hedefledi
 
Öncü yönetmen, dönemin sinemaya egemen anlayışından rahatsızlık duyarak, 1969'da Ali Osman Emirosmanoğlu ile birlikte Elif Film'i kurdu. Türk geleneklerine ve milli değerlere barışık işler yapmayı hedefleyen Çakmaklı, yönetmenliğini üstlendiği "Kabe Yollarında" adlı belgeseli izleyiciyle buluşturdu.
 
Yücel Çakmaklı, 1970'te Şule Yüksel Şenler'in "Huzur Sokağı" romanını sinemaya uyarladı. "Birleşen Yollar" adıyla izleyiciye sunulan filmin senaryosunu Bülent Oran ile Yücel Çakmaklı yazdı. Filmin başrollerinde Türkan Şoray ve İzzet Günay rol aldı.
 
Çalışmalarına TRT'de devam eden Çakmaklı, büyük ilgi gören işlere imza atttı. Çakmaklı, 1975-1990 yılları arasında, 30-70 dakika arası süren TV filmlerini yönetti.
 
Çakmaklı, Rasim Özdenören'in "Çok Sesli Bir Ölüm" ve "Çözülme", Tarık Dursun K.'nın "Denizin Kanı", Tarık Buğra'nın "Küçük Ağa" ve "Kuruluş" adlı eserlerinden uyarlama yaparak televizyon dizileri çekti. Türk sinema tarihinin önemli isimlerinden biri oldu. Çakmaklı ayrıca Necip Fazıl Kısakürek'in "Bir Adam Yaratmak" ve Turan Oflazoğlu'nun "4. Murad" adlı tiyatro eserlerinden TV oyunları yaptı.
 
Çok sayıda esere imza attı
 
Yücel Çakmaklı, 1972'de "Zehra", "Çile", 1973'te "Ben Doğarken Ölmüşüm", "Oğlum Osman" 1974'te "Diriliş", "Garip Kuş", "Kızım Ayşe", "Memleketim", 1977'de "Çok Sesli Bir Ölüm", "Çözülme", "Bir Adam Yaratmak", "Oynaş", 1978'de "Bağrıyanık Ömer ile Güzel Zeynep", "Denizin Kanı", 1980'de "IV. Murat", 1982'de "Hacı Arif Bey", 1983'te "Küçük Ağa", 1984'te "Aliş ile Zeynep", 1987'de "Kuruluş/Osmancık", 1989'da "Sahibini Arayan Madalya", "Minyeli Abdullah", 1990'da "Minyeli Abdullah 2", 1991'de "Kurdoğlu-Osmanlı Bedel İster", 1992'de "Mümin ile Kafir", "Bişr-i Hafi-Bir Zamanlar Sarhoştu", 1993'te "Kanayan Bosna", 1994'te "Kanayan Yara – Bosna Mavi Karanlık", 1996'da "Son Türbedar", 1997'de "Emir Sultan", 2005'te "Cumbadan Rumbaya" adlı yapımları yönetti.
 
Birleşen Yollar, Kızım Ayşe, Küçük Ağa ve Bişr-i Hafi-Bir Zamanlar Sarhoştu filmlerinin senaryosuna da imza atan Çakmaklı ayrıca "Mümin ile Kafir", "Gençlik Köprüsü", "Sınıfta Şenlik Var", "Diriliş", "Garip Kuş", "Kızım Ayşe", "Memleketim" ve "Birleşen Yollar" filmlerinin yapımcılığını üstlendi.
 
 
Çakmaklı, 10 Temmuz 2008'de TBMM tarafından verilen Devlet Üstün Hizmet Madalyasına layık görülürken aynı yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı, sinemada 50 yıllık hizmeti dolayısıyla Emek Ödülü verdi.
 
Kalp kapakçığı ve by pass ameliyat dolayısıyla Temmuz 2009'da yoğun bakıma alınan Yücel Çakmaklı, 23 Ağustos 2009'da hayata veda etti.
 
Yücel Çakmaklı, mezarı başında anıldı
 
Zincirlikuyu Mezarlığı'nda gerçekleşen törene, Çakmaklı'nın ailesi, sevenleri ve arkadaşları katıldı. Çakmaklı'nın mezarı başında Kur'an-ı Kerim okundu, dua edildi.
 
Bahadır Çakmaklı, babasının çok iyi bir aile reisi olduğunu söyledi.
 
Babasını özlemle andığını dile getiren Çakmaklı, "Onu çok özlüyoruz. Dua ediyoruz. Herkesten de dua etmelerini istiyoruz. Mekânı cennet olsun. Geriye dönüp baktığımızda, o günün koşullarında, çıktığı yolun ciddi bir mücadele gerektirdiğini görüyoruz. Bir mücadele vermiş. Biz de şu anda onun gibi yeniden milli ve manevi değerleri toplumda yaygınlaştırmaya çalışıyoruz." dedi.
 
Babasının eserleri arasında en çok "Birleşen Yollar" filminden etkilendiğini belirten Bahadır Çakmaklı, şunları kaydetti:
 
"Dönemin popüler kültürü, mahalle baskısı içinde babamın 'Birleşen Yollar'ı çekmesi, dini değerlerin, dindarların hakir görüldüğü bir dönemde bence iyi filmdi. 'Osmancık', '4.Murat' dizileri de çok ses getirdi. Ama 'Birleşen Yollar', insanların içindeki milli manevi duyguları, ezilmişliği üzerlerinden atmalarına vesile olan bir filmdir. 'Minyeli Abdullah' da bence o dönemde insanlara moral olan bir film oldu."
 
Törene, Yücel Çakmalı'nın aynı adı taşıyan torunu ile sinema dünyasından aralarında Mesut Uçakan, Nazif Tunç, İhsan Kabil,  İsrafil Kuralay, Yunus Güngör ve Kemal Çiftçi'nin bulunduğu birçok isim katıldı.
 
Yücel Çakmaklı’yı Anlattılar
 
Yönetmen Mesut Uçakan, Çakmaklı'nın Türk sineması için bir dönüm noktası olduğunu dile getirdi.
Usta yönetmenin 1970'lerde çektiği "Birleşen Yollar" filmiyle sinemada öze dönüş hareketini başlattığının altını çizen Uçakan, "Daha sonra Oğlum Osman, Kızım Ayşe, Küçük Ağa, 4. Murat, Bir Adam Yaratmak, Osmancık ve Minyeli Abdullah gibi verdiği çok cesur eserlerle, iktidara yürüyen zihniyeti yoğuran ana damarlardan biri oldu. Yücel Çakmaklı, öz kültür ve inancına dayalı yeni bir medeniyeti kurmaya talip bir sinemacı kuşağının gelişine kapı araladı." diye konuştu.
 
"Çakmaklı, Anadolu sinemasının kurucusuydu"
 
Yapımcı Nazif Tunç, usta ismin "milletin yönetmeni" olduğunu söyleyerek, "Çakmaklı, Anadolu sinemasının kurucusuydu. Öncü bir isimden bahsediyoruz. Sinemadaki yerli ve milli duyuştan, sağına, soluna bakmadan Anadolu insanının imanını ve maneviyatını filmlerinde yaşatmayı amaç edinmiş bir sinema mücahidinden bahsediyoruz." Dedi
 
"Yücel Çakmaklı'yı yaşatmak, dünyada var olabilme hikâyemizin bir parçasıdır"
 
Yönetmen İsmail Güneş, usta ismin halka sinemayı sevdirdiğini ifade ederek, "Rahmetli Yücel Çakmaklı'nın sinemamıza kattığı en önemli durum, hayatı boyunca hiç sinema görmemiş insanları, anlattığı yerli hikayelerle salonlara çekmesidir. Yetiştikleri ortam itibariyle sinema sanatına tavırlı kitleleri bu sanatla tanıştırmış, sevdirmiş ve onları akın akın sinema salonlarına çekerek bilmedikleri bir sanat dalıyla barıştırmıştır. Bu gerçek bile onu kalıcı kılmak için yeterlidir. Rahmetle anıyorum." diye konuştu.
 
"Toplumumuzun geçirdiği sosyolojik evreyi iyi tahlil etti"
 
Sinema eleştirmeni İhsan Kabil, Çakmaklı'nın "milli sinema" akımıyla Türk sinemasında çığır açtığını, eserlerinde manevi değerleri sahici bir şekilde işlediğini ve bu değerlerin ortaya koyduğu hissiyatı kendi hayatında da yaşayan bir yönetmen olduğunu dile getirdi.
Çakmaklı'nın filmleriyle ulusal sinema yaklaşımını bir üst seviyeye taşıdığını kaydeden Kabil, "Toplumumuzun geçirdiği sosyolojik evreyi iyi tahlil ederek, geçmişle hesaplaşmasını medeniyet anlayışıyla bezeyerek olgun bir şekilde çizmiştir." değerlendirmesinde bulundu.
 
"Büyük mücadeleler vermiş bir dava adamıdır"
 
Sinema yazarı Suat Köçer ise asistanlıkla başlayıp ustalığa giden yolda, Yücel Çakmaklı'yı yalnızca yönetmen olarak tanımlamanın büyük haksızlık olacağını belirtti, "Zira Yücel Çakmaklı, yaşadığı dönemin hakim sanat anlayışına bağlı kalmayarak, ideallerini sinemada yaşatma konusunda büyük mücadeleler vermiş bir dava adamıdır. Filmlerinde biçimsel açıdan Yeşilçam kodlarına sıkı sıkıya bağlı kalmıştır Hkayelerinde aşkın bir alemin izini sürmüş, toplumsal yozlaşmayı ve bu yozlaşmanın yol açtığı yıkımları cesur bir biçimde sinemaya taşımıştır. Bu bağlamda öncü olmanın zorluklarını tatmış, bu zorlukları tek başına göğüslemeyi de bilmiştir." dedi.
 
 
 

BIR YORUM YAZIN

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir