Bir Tiyatro Şaheseri: “Bir Adam Yaratmak”

Necip Fazıl Kısakürek'in

1937 yılında yazdığı

üç perdelik oyun:

"Bir Adam Yaratmak"

 

Eser, bir tiyatro yazarının geçirdiği büyük ruh çilesini anlatır. Ölüm korkusu, sanatın çilesi, kader, cinnet konularına değinir. Konusu “meçhul bir tarihte, İstanbul’da” geçen oyunun karanlık, boğucu bir atmosferi vardır. Yazar, aralıklarla iki yıl süren bir çalışma sonucunda oyunu tamamlamıştır. İlk piyesi olan “Tohum”dan sonra ikinci tiyatro esrini yazan Necip Fazıl’ın tiyatro yazarlığı konusunda ilk ustalık eseri ve Türk tiyatrosunun bir trajedi şaheseri  kabul edilir. Eserde oyun kahramanı olan yazar Hüsrev’in kaleme aldığı “Ölüm Korkusu” adlı oyun ile “Bir Adam Yaratmak” piyesinin kendisi iç içe ustalıkla kullanılmıştır.

 

Büyük Doğu Yayınları arasında çıkan ve defalarca yeni baskıları yapılan eser, ilk defa 1937-1938 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları tarafından sahnelendi, başrolü Muhsin Ertuğrul oynadı. 1978 yılında Yücel Çakmaklı tarafından televizyon filmi olarak çekildi, başrolde usta sinema oyuncusu Ahmet Mekin oynadı. 1994 yılında İstanbul Devlet Tiyatroları tarafından sahnelendi.

 

Eserin yazarı Necip Fazıl Kısakürek, 26 Mayıs 1904 günü İstanbul'da doğdu. Babası Abdülbaki Fazıl Bey, annesi ise Mediha Hanım'dır. Dini eğitimini babasından alan Necip Fazıl, öğrenimine mahalle mektebinde başladı. 1912 yılında ise Gedikpaşa'daki Fransız Frerler Okulu'na girdi. Bir süre sonra bu okuldan ayrılarak Amerikan Koleji'ne kaydoldu. Fakat bu okuldan atılması üzerine eğitimine Emin Efendi Mahalle Mektebi'nde devam etti. Ardından önce İstanbul Büyük Reşit Paşa Numune Mektebi'ne oradan da Rehber-i İttihat Okulu'na gitti.

Ailesinin Heybeliada’ya' taşınmasından dolayı Heybeliada Numune Mektebi'ne geçti. Daha sonra iseMekteb-i Fünun-u Bahriye-i Şahane'ye girdi. Hocaları arasında Yahya Kemal ve Hamdullah Suphi gibi isimler vardı. Şiire olan ilgisi artan Necip Fazıl,"Nihal" isminde haftalık bir dergi çıkardı.

1921 yılında Darülfunun Felsefe Şubesi'ne kaydoldu. Bu okulda birçok ünlü edebiyatçı ile tanıştı. "Yeni Mecmua" dergisinde şiirleri yayınlandı. 1924 yılında aldığı bursla Paris'teki Sorbonne Üniversitesi'ne girdi. Burada Henri Bergson'la tanıştı.

Türkiye'ye döndükten sonra Felemenk Bahr-i Sefid Bankası'nda ve Osmanlı Bankası'nın çeşitli şubelerinde çalıştı. 1929'da İş Bankası Ankara Şubesi'nde görev yaptı.

17 Eylül 1943'te "Büyük Doğu" dergisinin ilk sayısını çıkardı. Dergi zaman zaman kapatıldıysa da 1978 yılına kadar yayın hayatına devam etti.

Necip Fazıl Kısakürek, 25 Mayıs 1983'te İstanbul'da vefat etti.